ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਲੋਂ ਨਜਾਤ ਲਈ ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਸਿਰਫ 15 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਤੇ ਚਲਣ ਵਾਲੀ ਕਾਰ

ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਲੋਂ ਨਜਾਤ ਲਈ ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਸਿਰਫ 15 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਤੇ  ਚਲਣ ਵਾਲੀ ਕਾਰ

Tuesday December 15, 2015,

5 min Read

ਵੋ ਖੁਦ ਹੀ ਨਾਪ ਲੇਤੇ ਹੈਂ ਊੰਚਾਈ ਆਸਮਾਨੋਂ ਕੀ...

ਪਰਿੰਦੋਂ ਕੋ ਦੀ ਨਹੀਂ ਜਾਤੀ ਤਾਲੀਮ ਉਡ਼ਾਨੋਂ ਕੀ...

ਵਰਤਮਾਨ ਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਲਗਾਤਾਰ ਵੱਧਦੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਦੇ ਪੱਧਰ ਵਲੋਂ ਜੂਝ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹਵਾ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਸੜਕਾਂ ਉੱਤੇ ਵੱਖਰਾ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਬਾਲਣ ਵਲੋਂ ਚਲਣ ਵਾਲੇ ਵਾਹਨ । ਇਸ ਵੱਧਦੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਉੱਤੇ ਕਾਬੂ ਪਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ ਸਾਰੇ ਆਪਣਾ ਪੂਰਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਤੋਂ ਨਿਬਟਨੇ ਲਈ ਨਿਤ - ਨਵੇਂ ਪ੍ਰਯੋਗਾਂ ਦਾ ਦੌਰ ਵੀ ਜਾਰੀ ਹੈ । ਇਸ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਗਾਜੀਆਬਾਦ ਦੇ ਕੁੱਝ ਸਕੂਲੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਨੂੰ ਊਰਜਾ ਵਿੱਚ ਪਰਿਵਰਤਿਤ ਕਰ ਚਲਣ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਕਾਰ ਦਾ ਉਸਾਰੀ ਕਰਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਪਾਈ ਹੈ । ਖਾਸ ਗੱਲ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਵਲੋਂ ਸੰਚਾਲਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਇਸ ਕਾਰ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਣ ਵਾਲੇ ਛੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨਵੀਆਂ , ਦਸਵੀਂ ਜਮਾਤ ਅਤੇ ਗਿਆਰ੍ਹਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੇ ਇਸ ਪੂਰੀ ਪਰਯੋਜਨਾ ਵਿੱਚ ਸਿਖਰ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ । ਇਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸਿਰਫ 15 ਦਿਨਾਂ ਦੀ ਕੜੀ ਮਿਹਨਤ ਦੇ ਬਾਅਦ ਇਸ ਕਾਰ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਤਿਆਰ ਕਰਣ ਅਤੇ ਸੜਕ ਉੱਤੇ ਦੌੜਾਨੇ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਹੇ ।

image


ਗਾਜੀਆਬਾਦ ਦੇ ਰਾਜ ਨਗਰ ਸਥਿਤ ਸ਼ਿਲਰ ਪਬਲਿਕ ਸਕੂਲ ਦੇ ਸੱਤ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਰਣਵ , ਤੰਮਏ , ਪਹਿਲਾਂ , ਪ੍ਰਗਿਆ , ਉੱਨਤੀ , ਦੀਵਾ ਅਤੇ ਜਸ ਨੇ ਇਸ ਕਾਰ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾ ਪਾਈ ਹੈ । ਇਹਨਾਂ ਵਿਚੋਂ ਗਹਾਰਹਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਨੇ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਰਣਵ ਨੇ ਇਸ ਪੂਰੀ ਪਰਯੋਜਨਾ ਦੀ ਕਮਾਨ ਸਾਂਭੀ । ਯੋਰਸਟੋਰੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਰਯੋਜਨਾ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਅਰਣਵ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ,

‘‘ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵੱਧਦੇ ਹੋਏ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਣ ਵਲੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਤਰਸਤ ਹੈ ਅਤੇ ਸੜਕਾਂ ਉੱਤੇ ਚਲਣ ਵਾਲੇ ਵਾਹਨਾਂ ਵਲੋਂ ਪਰਿਆਵਰਣ ਨੂੰ ਸਭਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਨੁਕਸਾਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਲਗਾ ਕਿ ਸੂਰਜ ਦੀ ਰੋਸ਼ਨੀ ਇੰਜ ਹੀ ਬੇਕਾਰ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਵਾਹਨ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ ਜੋ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਵਲੋਂ ਹੀ ਸੰਚਾਲਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੋ । ’’

ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਨਿਦੇਸ਼ਕ ਏ ਕੇ ਗੁਪਤੇ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਪਣੀ ਇੱਛਾ ਸਾਫ਼ ਕੀਤੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੋਲਰ ਕਾਰ ਤਿਆਰ ਕਰਣ ਦੀ ਦਿਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ|

ਇਸਦੇ ਬਾਅਦ ਅਰਣਵ ਨੇ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਹੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਕੁੱਝ ਨਵਾਂ ਕਰਣ ਦਾ ਜਜਬਾ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਨਵੀਆਂ ਅਤੇ ਦਸਵੀਂ ਜਮਾਤ ਦੇ ਕੁੱਝ ਹੋਰ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲਿਆ ਅਤੇ ਸੋਲਰ ਕਾਰ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਣ ਦਾ ਕੰਮ ਅਰੰਭ ਕੀਤਾ । ਆਪਣੀ ਇਸ ਕਾਰ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਅਰਣਵ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ,

‘‘ਅਰੰਭ ਦੇ ਅਨੁਸੰਧਾਨ ਦੇ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਇਹ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਕਿ ਅਸੀ ਆਪਣੀ ਇਸ ਕਾਰ ਨੂੰ ਦੋ ਭੱਜਿਆ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਕਰਕੇ ਤਿਆਰ ਕਰਣਗੇ ਅਤੇ ਇਹ ਫਰੰਟ ਅਤੇ ਬੈਕ ਦੋ ਭੱਜਿਆ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ । ਇਸ ਕਾਰ ਦਾ ਫਰੰਟ ਨੈਨਾਂ ਕਾਰ ਅਤੇ ਬੈਕ ਈ - ਰਿਕਸ਼ਾ ਵਲੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੈ । ਇਹੀ ਕਾਰਨ ਹੈ ਕਿ ਸਾਡੀ ਇਸ ਕਾਰ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਦਾ ਸਾਰਾ ਕੰਮ ਫਰੰਟ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਿੱਛੇ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਟਰਾਂਸਮਿਸ਼ਨ । ’’

ਇਸ ਕਾਰ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਅਰਣਵ ਦੱਸਦੇ ਹਨ , ‘‘ਸਾਡੀ ਇਸ ਕਾਰ ਦੀ ਛੱਤ ਉੱਤੇ 300 ਵਾਟ ਦੇ ਪੈਨਲ ਲੱਗੇ ਹਨ ਜੋ 850 ਵਾਟ ਦੀ ਪਾਵਰ ਵਾਲੀ 90 ਏਮਏਏਚ ਵਾਲੀ ਚਾਰ ਬੈਟਰੀਆਂ ਨੂੰ ਚਾਰਜ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਹ ਬੈਟਰੀਆਂ ਕਾਰ ਦੇ ਪਿਛਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਵਾਰੀਆਂ ਦੇ ਬੈਠਣ ਵਾਲੀ ਸੀਟਾਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਲੱਗੀ ਹੋਈਆਂ ਹਨ । ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬੈਟਰੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਵਲੋਂ ਕਾਰ ਚੱਲਦੀ ਹੈ ਜੋ ਅਧਿਕਤਮ 40 ਵਲੋਂ 60 ਕਲਿੋਮੀਟਰ ਤੱਕ ਦੀ ਰਫ਼ਤਾਰ ਉੱਤੇ ਦੋੜ ਸਕਦੀ ਹੈ । ਇੱਕ ਵਾਰ ਬੈਟਰੀਆਂ ਦੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਚਾਰਜ ਹੋ ਜਾਣ ਉੱਤੇ ਸਾਡੀ ਇਹ ਕਾਰ ਕਰੀਬ 160 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦਾ ਸਫਰ ਤੈਅ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ । ’’ ਇਸਦੇ ਇਲਾਵਾ ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਇਹ ਕਾਰ ਡਿਸਟੇਂਸ ਸੇਂਸਰ ਅਤੇ ਹੀਟ ਸੇਂਸਰ ਵਲੋਂ ਵੀ ਸੁਸੱਜਿਤ ਹੈ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਦੂਸਰੀਆਂ ਦੇ ਦੁਆਰੇ ਹੁਣ ਤੱਕ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਦੂਜੀ ਸੋਲਰ ਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਵੱਖ ਕਰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਇਸ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਸਿਰਫ 15 ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਆਪਣੀ ਅਵਧਾਰਣਾ ਨੂੰ ਮੂਰਤ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਸੋਲਰ ਕਾਰ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਤਿਆਰ ਕਰ ਵਖਾਇਆ ।

image


ਇਸ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਜਦੋਂ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਵਲੋਂ ਸੰਚਾਲਿਤ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਹੋਰ ਵਾਹਨਾਂ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਪਾਈ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਜਿਆਦਾਤਰ ਵਾਹਨ ਅਜਿਹੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ ਜੋ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਜਾਂ ਫਿਰ ਅਧਿਕਤਮ ਦੋ ਸਵਾਰੀਆਂ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਲਈ ਬਣੀ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ । ਅਰਣਵ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ , ‘‘ਅਸੀਂ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਸੌਰ ਊਰਜਾ ਵਲੋਂ ਚਲਣ ਵਾਲੇ ਜਿਆਦਾਤਰ ਵਾਹਨ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹੀ ਕਾਫ਼ੀ ਹਾਂ ਇਸਲਿਏ ਅਸੀਂ ਈ - ਰਿਕਸ਼ਾ ਵਲੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈਂਦੇ ਹੋਏ ਇਸਨੂੰ ਪੰਜ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਬੈਠਣ ਲਾਇਕ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਸਾਡੀ ਇਸ ਕਾਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਵਿੱਚ ਅਧਿਕਤਮ ਪੰਜ ਲੋਕ ਆਰਾਮ ਵਲੋਂ ਬੈਠ ਸੱਕਦੇ ਹਾਂ । ’’ ਇਸ ਕਾਰ ਦੀ ਇੱਕ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਛੱਤ ਉੱਤੇ ਪੈਨਲ ਹੋਣ ਦੇ ਚਲਦੇ ਇਹ ਸਫਰ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵੀ ਵੱਡੀ ਸੌਖ ਵਲੋਂ ਚਾਰਜ ਹੁੰਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਕਾਰ ਦੇ ਦੁਆਰੇ ਲੰਮੀ ਦੂਰੀ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਵੀ ਸੁਗਮਤਾ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ।

ਇਸ ਕਾਰ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਣ ਵਿੱਚ ਕਰੀਬ ਇੱਕ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਖਰਚ ਆਇਆ ਜਿਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਲੋਂ ਸ਼ਿਲਰ ਸਕੂਲ ਨੇ ਭੈਣ ਕੀਤਾ । ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਸ ਸੋਲਰ ਕਾਰ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਏ ਦੇ ਗੁਪਤੇ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ , ‘‘ਸਾਡੇ ਇਸ ਸੱਤ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ ਚੰਗੇਰੇ ਕੰਮ ਕਰਕੇ ਵਖਾਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦੁਆਰੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਇਹ ਸੋਲਰ ਕਾਰ ਕਈ ਮਾਅਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਤਾਂ ਇੰਜੀਨਿਅਰਿੰਗ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਦੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸੋਲਰ ਕਾਰਾਂ ਵਲੋਂ ਵੀ ਬਿਹਤਰ ਹੈ । ਇਸ ਕਾਰ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਣ ਲਈ ਇਸ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਰਾਤ - ਦਿਨ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਕਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਮਾਤੇ - ਪਿਤਾ ਨੇ ਵੀ ਪੂਰਾ ਸਹਿਯੋਗ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਦਿੱਤੀ । ’’ ਸ਼੍ਰੀ ਗੁਪਤਾ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਫਿਲਹਾਲ ਕਾਰ ਦੇ ਪੇਟੇਂਟ ਦੀ ਪਰਿਕ੍ਰੀਆ ਅਰੰਭ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ।

ਇਸ ਕਾਰ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਣ ਵਾਲੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦਾ ਇਹ ਸਮੂਹ ਹੁਣ ਆਪਣੀ ਇਸ ਸੋਲਰ ਕਾਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਅਸਲੀ ਕਾਰ ਦਾ ਰੂਪ ਦੇਣ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਲੱਗੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਸ ਹੈ ਕਿ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਕੁੱਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਰੂਪ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਸਫਲ ਹੋਣਗੇ ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਇਹ ਚਲਦੇ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਕਾਰ ਦਾ ਹੀ ਲੁਕ ਦੇਵੇਗੀ । ਨਾਲ ਹੀ ਇਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਪਣੀ ਇਸ ਕਾਰ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨਮੰਤਰੀ ਨਰੇਂਦਰ ਮੋਦੀ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਚਲਾਕੇ ਦਿਖਾਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਨਿਦੇਸ਼ਕ ਇਸ ਵਿਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਹਨ ।

ਲੇਖਕ: ਨਿਸ਼ਾੰਤ ਗੋਇਲ

ਅਨੁਵਾਦ: ਕੋਮਲਜੀਤ ਕੌਰ